KOSKS konusunda bugüne kadar belki çoğu tecrübeli kuşçunun dikkat ettiği, ancak hiçbir zaman sistematik şekilde ele alınmayan bir konuyu dile getireceğim…. Kuşların günlük hareketleri…
Çoğu alanda planlanan günde bulunduğumuz saatteki kuşları sayıyor ve görevimizi yerine getiriyoruz. Peki bu yeterli mi sizce?
Ancak kuşların kışın günlük hareketleri bazen sayımları çok etkiliyor. Kuşların dinlenme, beslenme ve uyuma yerleri birbirinden farklı olabiliyor. Bu konudaki bazı örnekler paylaşmak istiyorum:
- İstanbul Küçükçekmece Gölü’nde yaklaşık 10.000 karabatak (sabah çok erken saatlerinde göle avlanmaya geliyorlar. Daha sonra saat 08:00 sularında gölde tek bir karabatak bile kalmıyor. Geçmiş
sayımlar şu şekilde:
1993 10200
1996 200
1999 274
2002 77
2005 70
2006 32
2007 755
2008 117
2009 10
2010 31
2011 17 - Terkos Gölü’nde avcı baskısı nedeniyle göldeki ördekler gündüz saatlerinde denize uçuyor. Aynı şey Kızılrımak, Yeşilırmak ve Büyük Menderes deltaları için de geçerli.
- Marmara denizinin muhtemelen güneyinde Bandırma çevresindeki adalarda uyuyan martılar sabaht 08:00-09:00 gibi Büyükçekmece’de kuzeye doğru uçuyorlar. Bu uçuşları sırasında denizden gelir gelmez Mimar Sinan’daki lagünde dinleniyorlar. Sonra kuzeye devam ediyorlar, göldeki bahrilerin ve karabatakların kaçırdıkları balıkları ve tarlalardaki omurgasızları yiyorlar. Akşam saatlerinde ise Mimar Sinan köprüsünde tek bir martı olmayabiliyor.
- Ankara’nın karabaş martılarının çoğu Mogan ve Eymir göllerinde geceliyorlar. Bu sırada saat 15:00-17:00 arasında binlerce martı Mamak Çöplüğü’nde güneye iniyorlar. Bu nedenle martı sayıları çok değişiyor.
1992 4
1996 93
1999 485
2002 900
2006 215
2007 3420
2010 1500
2011 600 - Tepeli pelikanlar Manyas ve Uluabat gölleri arasında cirit atıyorlar:
Yıl Manyas Uluabat Toplam 1990 16 16 1992 58 58 1993 117 117 1996 115 115 1999 20 20 2002 23 23 2005 80 45 80 2006 31 21 31 2007 915 915 2008 280 280 2009 98 98 2010 248 52 248 2011 160 160
ÖNERİ: Uçan kuşlarla yüzen veya dinlenen kuşların ayrımını mutlaka yapınız.